اکوکاردیوگرافی ورزشی : در برخی از بیماریهای قلبی و عروقی ما شاهد این مشکل هستیم که در حالت استراحت نشانهای از آنها نمیبینیم. در چنین مواردی اجرای اکوکاردیوگرافی با مکمل آن یعنی اکوی ورزشی تکمیل خواهد شد. عملکرد اکوکاردیوگرافی ورزشی درست همانند سایر تستهای استرس میباشد که قادر است به شما نشان دهد در زمان تجربه و درگیری با فعالیتهای شدید عملکرد قلب شما چگونه است. اکوکاردیوگرافی ورزشی که نام دیگر آن استرس اکو است به طور کلی به معنای انجام تست اکو قلب هم زمان یا بلافاصله بعد از فعالیتهای سنین یا ورزش میباشد.
در این تست ابتدا باید یک اکو قلب معمولی انجام شود که در آن بیمار استراحت میکند و اکو قلب انجام میشود و اطلاعات ذخیره میشوند. بعد از آن یک تست به روش اکو ورزشی انجام میگیرد و در آن بیمار باید بر روی تردمیل فعالیت کند و ضربان قلب او به نسبت ویژگیهای دیگری مثل وزن و قد بیمار اندازه گرفته میشود. پیش از اینکه ضربان قلب پایین بیاید بلافاصله اکو قلب انجام میشود. در روش استرس اکو نیز دارویی به نام دوبوتامین به بیمارانی داده میشود که به دلایل مختلفی قادر به فعالیت سنگین یا ورزش نمیباشند. با کمک این دارو تعداد ضربان قلب افزایش مییابد و اکو ضبط میشود. در واقع استرس اکو نشان دهنده این است که عملکرد قلب در هنگام فعالیتهای شدید به چه شکلی انجام میشود.
این نوع اکوکاردی.گرافی برای رد یا تایید بیماریهای مربوط به سرخرگهای کرونری قلب انجام میشود. تصویری متحرکی که در اکو ورزشی یا استرس اکو ضبط میشود میتواند به پزشک بفهماند که آیا سرخرگهای کرونری دچار انسداد شدهاند یا نه.
اکوکاردیوگرافی چیست ؟
اکوکاردیوگراف به نوعی سونوگرافی قلب گفته میشود که در آن تشخیص بیماریهای قلب ممکن میشود. در این آزمایش، امواج صوتی با فرکانس بالایی به سمت قلب ساتع میشوند و اکوهایی را تشکیل میدهند. در ادامه این اکوها به عکسهایی از قلب تبدیل میشوند و روی اسکیرین ثبت میگردند. آزمایش اکوکاردیوگرافی آزمایشی است که توسط خود پزشک انجام و تفسیر میشود. این آزمایش هیچ دردی ندارد و به سادگی قابل انجام است. مدت زمان درگیری به انجام آن به طور میانگین ۳۰ الی ۴۵ دقیقه به طول میانجامد.
اکوکاردیوگرام دارای انواع مختلفی است که برای ردیابی و بررسی مشکلات قلبی یکی از آنها را به فرد توصیه کند. پزشک تصاویری از اکوکاردیوگرافی را که امواج صوتی ضبط کردهاند و به شکل تصویرهای متحرک سونوگرافی درآوردهاند بر روی مانیتوری مشاهده کرده و شروع به تفسیر آن میکند. پزشک به دقت تمام نواحی را در ناحیه قلب و اطراف آن از قبیل مرکز قلب، رگها، موقعیت و حالت دریچهها و … را بررسی میکند. در صورت وجود هر مشکلی این عارضه بسیار کارآمد خواهد بود.
نحوه انجام اکوکاردیوگرافی ورزشی
اکو استرس و اکو ورزشی ممکن است در مطب پزشک یا در بیمارستان انجام گردد. همانطور که گفته شد این بررسی دارای دو مرحله است که در مرحله اول پزشک از شما خواهد خواست که در استراحت و ارامش تست اکو خود را به پایان برسانید. در مرحله دوم اکو کاردیوگرافی یا سونوگرافی قلب را در حالی که مشغول فعالیت شدید مانند تردمیل و یا دوچرخه ثابت میشوید از شما میگیرند. این اکو کاردیوگرافی کوچکترین تغییرات را در زمان ورزش و پس از آن ثبت خواهد کرد و آن را به پزشک نمایش خواهد داد.
برای مثال گاهی در برخی رگها انسدادی رخ داده است که عضله قلب را محدود کرده است و عضله قلب آنطور که باید منقبض نمیشود. در حالت مشغول بودن به فعالیتهای ورزشی برخی از عضلات قلب ممکن است دچار محدودیتهایی در خون رسانی باشند که در حالت استراحت نشانهای از این درگیری وجود نخواهد داشت. در صورت وجود این گونه ناهنجاریها باید آنها را به سرعت درمان نمود تا از بروز مشکلات بسیاری از جمله حملات قلبی پیش گیری کرد.
اساس نحوه کار این نوع اکوکاردیوگرافی نیز مانند اکو معمولی این میباشد که امواج صوتی با درجه فرکانس بالایی به سوی قلب فرستاده میشوند و بازگشت پیدا میکنند که به عبارتی دیگر انعکاس آنها از طریق گیرندههای دستگاه ضیط میشود و به شکلی قابل تحلیل برای پزشک تبدیل میشود. به عبارت دیگر در این میان هی موج یا پرتوی خطرناکی که عوارضی داشته باشد به بدن فرد تابانده نمیشود و هیچگونه عوارضی برای بیمار وجود نخواهد داشت.
برای اقدام کردن نسبت به انجام این تستُ شما میتوانید از قدم زدن بر روی یک نوار متحرک یا دوچرخه ثابت و یا بالا و پایین رفتن از یک جفت پله استفاده کنید. به طوری که ضربات شما با تاثیر از تحرک بالا رود و نتایج ثبت شوند.
تشخیص به وسیله انجام تست اکوکاردیوگرافی ورزشی
اکوکاردیوگرافی ورزشی در موارد بسیاری میتوان مفید واقع شود به خصوص در مواردی که خاموش به نظر میرسند. این موارد عبارتند از:
- بیماری قلبی عروقی سرخرگهای کرونر
- دلایل ابتلا به درد در ناحیه قفسه سینه
- بررسی وضعیت و عملکرد قلب بعد از انفارکتوس و جراحی قلب
- بررسی نتایج داروهای ضد آنژینی یا ضد آریتمی
- شناسایی ریتمهای ناموزون در زمان فعالیت
- تنظیم برنامه مناسب فیزیکی
- احتمال وقوع انسداد عروقی
- تعیین میزان سلولهای زنده عضله قلب بعد از تجربه سکته قلبی
- شدت و وخامت بیماریهای قلبی
- تعیین ظرفیت عملکرد قلب
اقدامات آمادگی برای اکوکردیوگرافی ورزشی
مواردی که باید برای آمادگی تست اکوکاردیوگرافی انجام دهید بسیار ساده هستند.
- حتما شب قبل یا ۴ ساعت پیش از انجام تست اکو ورزشی یا استرس اکو ناشتا باشید و چیزی نخورید.
- روز قبل از مراجعه استحمام کنید.
- آقایان باید موی سینه خود را بتراشند.
- یک قوطی آبمیوه به همراه داشته باشید.
- در صورتی که به دیابت ابتلا دارید از داروهای کاهش قند خون در روز انجام آزمایش استفاده نکنید.
- که از داروهای زیر استفاده میکنید حتما از پزشک مشورت بگیرید: پروپرانول، ایزوسورباید، نیتروکانتین، وراپامیل، دیلتیازم و …
- در صورت داشتن فشار خون حتما این مورد را با پزشک در میان بگذارید.
- یک نفر را با خود به عنوان همراه ببریدُ خصوصا اگر دچار مشکلات زمینهای با دارای سابقه سکته قلبی هستید.
- در شب قبل از انجام تست خواب کافی داشته باشید.
- قبل از انجام تست تا حداقل زمانی ۳ ساعت به هیچ وجه سیگار یا دیگر دخانیات را استفاده نفرمایید.
- تست شما ممکن است با در نظر گرفتن انواع اعمال بر روی آن حدود ۱ ساعت به طول بیانجامد، پس تا میتوانید آرامش خود را حفظ کنید و با خیال راحت به آن رسیدگی کنید.
- پس از اتمام کار حتما دقایقی ر بنشیتید تا ضربان قلب به حالت ابتدایی بازگردد.
- به هیچ عنوان نگران هیچ گونه عوارضی نباشید زیرا هیچ خطری شما را تهدید نخواهد کرد.