علت واریس پا در زنان و مردان چیست؟ چرا واریس پا در سنین بالا رایج تر است؟ عروق واریسی به عروقی گفته می‌شود که بزرگ هستند و به رنگ آبی روی سطح پوست دیده می‌شوند این عروق معمولا حالت پیچ خورده دارند و زیر سطح پوست به صورت برجسته هستند به نحوی که قابل لمس هستند و باعث بروز درد و ناراحتی می‌شوند. این وضعیت به ندرت قبل از سن ۲۵سالگی دیده به وجود می‌آیند. اما با بالا رفتن سن بیشتر به چشم می‌آیند. رگ‌های عنکبوتی یک نوع دیگر از سایر عروقی هستند که ظاهر ناسالمی ‌دارند. این عروق کوچک تر از عروق واریسی هستند و به صورت خوشه متعددی به وجود می‌آیند که روی سطح پوست در جهات مختلفی پخش می‌شوند. این عروق به رنگ قرمز یا ارغوانی دیده می‌شوند.

 اگرچه تعداد زیادی از افرادی که دچار واریس هستند نیازی به درمان و اقدامات پزشکی ندارند تعدادی دیگر به مداوا نیاز دارند زیرا علائم و نشانه‌های آن‌ها باعث اختلال  در رند زندگی و  امور روزمره آن‌ها شده است. دکتر امید شافع ‌می‌تواند به شما برای تشخیص و درمان واریس کمک کند تا علائم و نشانه‌های شما بهبود پیدا کند. و در تعداد زیادی از موارد از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهر کرد‌. پزشک بر روی روش‌های کم تهاجمی و بدون درد که نیاز به استراحت در منزل ندارند تمرکز دارد تا به بهبود شرایط شما کمک کند.

علل واریسی شدن رگ‌ها چیست؟ 

واریسی شدن عروق به دنبال یک بیماری که نارسایی عروق نام دارد به وجود می‌آید. عروق واریسی اغلب برجسته هستند و حالت پیچ خوردگی دارند که در اندام‌های تحتانی قابل مشاهده هستند. عروق واریسی رگ‌های ناسالمی ‌هستند که به علت افزایش فشار درون عروق عمیق پا به وجود می‌آیند. برای درک علت بروز واریسی شدن رگ‌ها باید با نحوه گردش خون در بدن آشنا شوید. داشتن یک سیستم بسیار قوی در بدن برای گردش خون در پاها کاملا ضروری است. با توجه به این مسائل می‌توان علت واریسی شدن عروق را توضیح داد. عروقی که در پاهای شما وجود دارند دارای یک عمل اصلی هستند و آن برگرداندن خون به قلب است تا اکسیژن به آن اضافه شود .جریان خون از پاها به سمت قلب می‌رود در هر رگ چند عدد سوپاپ وجود دارد که هریک از آن‌ها به طور طبیعی خون را ارسال می‌کنند به نحوی که هر سوپاپ قابلیت بسته شدن دارد تا از برگشتن خون به پا جلوگیری شود با گذر زمان این اعضا ضعیف می‌شوند و دریچه‌ها به خوبی و به طور کامل بسته نمی‌شوند، در نتیجه جریان به درون پا برمی‌گردد و تجمع پیدا می‌کند، در نهایت خون اضافی در حوضچه‌های ایجاد شده به دیواره عروق فشار وارد می‌‌کند و باعث می‌‌شود بزرگ شده و برجسته گردد. در صورتی که این اختلال درمان نشود وضعیت به وجود آمده حادتر خواهد شد.

بدن شما در پاسخ به افزایش فشار ایجاد شده به تولید عروق ناسالم جدید می‌پردازد که اغلب در نزدیکی سطح پوست قرار دارند به این وضعیت واریسی شدن عروق گفته می‌‌شود.

چرا من دچار واریس می‌شوم؟ 

آنچه که باعث به وجود آمدن واریس می‌‌شود به طور مستقیم به سلامت عمومی شما بستگی دارد. آشنایی با فاکتورهایی که در بروز واریس نقش دارند به شما کمک می‌کنند به کنترل این بیماری بپردازید. واریسی شدن عروق یک بیماری ژنتیکی هست یعنی اگر پدر یا مادر شما دچار این اختلال باشند احتمال اینکه شما نیز دچار واریس شوید وجود دارد،  آشنایی با سابقه پزشکی خانوادگی و ابتلا به واریس و بیماری عروقی به شما کمک می‌کند اقدامات پیشگیری کننده از قبیل ورزش کردن و حفظ تناسب را در اولویت قرار دهید افرادی که اضافه وزن دارند به طور منظم ورزش نمی‌کنند در معرض خطر واریسی شدن عروق پا قرار دارند کاهش وزن به شما کمک می‌کند ریسک بروز واریسی شدن عروق خود را کاهش دهید اما به طور کامل ریسک بروز این اختلال را به صفر نمی‌‌رساند.

 برخی مشاغل خاص باعث می‌‌شوند که احتمال واریسی شدن عروق افزایش پیدا کند به عنوان مثال برخی از مشاغلی که فرد باید به مدت طولانی روی پاهای خود بایستد از قبیل: پیشخدمت‌ها، فروشندگان و معلمین بیشتر از سایرین در معرض خطر واریس قرار دارند اگر شما در هر یک از بین مشاغل فعالیت دارید بهتر است بهتر است در طول روز گاهی اوقات پاهای خود را روی سطحی که بالاتر از قلب شما است قرار دهید تا از میزان آثار حاصل از این اختلال بکاهید.

مستندات نشان می‌‌دهد که زنان به ویژه زنان باردار بیشتر در معرض خطر واریس قرار دارند.

علائم و نشانه‌های واریس چیست ؟

اکنون که متوجه شدید عامل بروز واریس چیست درک بهتر از علائم و نشانه‌های این اختلال خواهید داشت. با بزرگ شدن عروق غلط برگشتن جریان خون به پاها به اعصاب مجاور فشار وارد می‌‌کنند و باعث بروز درد و ناراحتی می‌‌شوند.  در این حالت شما احساس می‌کنید که پاهایتان وزن بسیار زیادی را تحمل می‌کند یا ممکن است احساس کنید که پاهای شما خسته هستند، این علائم و نشانه‌ها معمولا در انتهای روز به ویژه اگر به مدت طولانی ایستاده باشید یا در گرما قرار داشته باشید بیشتر احساس خواهند شد. از واریس شدن عروق تحت عنوان نارسایی عروق نیز یاد می‌شود.

عوارض جانبی نارسایی از واریسی شدن عروق چیست؟

 در صورتی که واریس درمان نشود می‌‌تواند باعث به وجود آمدن عوارض زیر شود:

• در صورتی که بیش از حد به رگ فشار وارد شود گاهی اوقات پاره می‌شود یا می‌ترکد باید خونریزی خواهد شد باعث خونریزی خواهد شد.
• گردش نامناسب خون می‌‌تواند باعث به وجود آمدن زخم‌هایی شود که یا خوب نمی‌شوند یا دیر بهبود پیدا می‌‌کنند.
• گردش نامناسب خون می‌‌تواند باعث تجمع مایعات در پاها شود و سلول‌های خونی به تولید یک نوع ماده شیمیایی بپردازند که هموسیدرین نام دارد و باعث می‌شود رنگ پوست قرمز شود.

واریس چگونه تشخیص داده می‌شود ؟ 

هنگامی ‌که شما برای درمان واریس به پزشک مراجعه می‌کنید به انجام معاینه جسمانی و بررسی سابقه پزشکی شما خواهد پرداخت پزشک شما درباره علائم و نشانه‌هایی که دارید سوال خواهد پرسید و سوالات بیشتر و دقیق تری را مطرح خواهد کرد. پزشک همچنین به بررسی پاهای شما می‌پردازد تا وجود عروق واریسی و عنکبوتی را ارزیابی نماید. در مرحله بعد در صورتی که پزشک عقیده داشته باشد شما دچار نارسایی عروق هستید درخواست انجام التراسوند عروق را خواهد داد که یک روش غیر تهاجمی است و توسط متخصص سونوگرافی انجام خواهد شد و تصاویر مختلفی از عروق پا تهیه می‌گردد، در این روش از هیچ گونه پرتویی استفاده نمی‌‌شود و هیچ گونه عوارضی ندارد و پزشک می‌تواند به بررسی گردش خون در جهت نامناسب بپردازد و اطلاعات کاملی را در خصوص نشت از دریچه‌های درون رگ‌ها به دست بیاورد. با این روش پزشک می‌‌تواند به بررسی کامل موقعیت عروقی بپردازد که باعث به وجود آمدن علائم و نشانه‌های شما شده است.

واریس چگونه درمان می‌شود؟ 

پزشک در ابتدا به ارزیابی سطح سلامت شما خواهد پرداخت و سپس بهترین و مناسب ترین روش درمانی را بر اساس شرایط فردی توصیه خواهد کرد عواملی که بر انتخاب برنامه درمان تاثیر دارند عبارتند از: مدت بیماری، فاکتورهای ژنتیکی، سبک زندگی و داروهایی که شما در حال حاضر مصرف می‌کنید.

کاهش وزن 

چاقی و اضافه وزن یک فاکتور خطر به بروز واریس محسوب می‌‌شود و تعداد زیادی از پزشکان بیماران خود را تشویق می‌‌کنند قبل از شروع برنامه درمان به کاهش وزن خود بپردازند.

ورزش کردن 

انجام دادن تمرینات ورزشی قلبی عروقی حتی بدون کم کردن وزن می‌‌تواند به بهبود گردش خون و بهبود علائم و نشانه‌های نارسایی عروق و واریسی شدن رگ‌ها کمک کند کار کردن با عضلات ساق پا باعث می‌شود که خون به سمت قلب برگردد.

اسکلروتراپی 

اگر شما به دنبال راهی برای جلوگیری از پیشرفت واریس عروق پا هستید می‌توانید اسکلروتراپی را امتحان کنید این روش شامل استفاده از یک دارو که اسکلروسانت نام دارد است که به درون دیواره رگ‌ها تزریق می‌شود که به آن‌ها کمک می‌کند کوچک شوند به هم متصل شوند و خون لخته شود در نهایت بدن دریافت این ناحیه به تشکیل بافت اسکار می‌پردازد و با گذر زمان ناپدید می‌شود.

رادیو فرکانسی ابلیشن 

در این روش از انرژی گرمایی برای تخریب رگ استفاده می‌شود تا بسته شود و از جریان خون رسانی جلوگیری گردد می‌توان از این روش برای درمان تعداد زیادی از عروق واریسی پا استفاده کرد. پزشک یک برش کوچک را بر روی فایبر 7 سانتی متری درون رگ ایجاد می‌کند از طریق این فایبر انرژی گرمایی به رگ فرستاده می‌شود. به تدریج رگ آسیب دیده توسط بدن جذب می‌شود و شما متوجه خواهید شد که رگ واریسی روی پا و اندازه کوچک شده است. میزان موفقیت این روش 95 درصد است، این روش فاقد درد است و شما احتیاجی به استراحت در منزل ندارید.

لیزر درمانی

لیزر درمانی شباهت زیادی به رادیوفرکانسی ابلیشن دارد و تنها تفاوتی که با هم دارند این است که در این روش از لیزر به عنوان منبع گرما استفاده می‌‌شود اما در رادیو فرکانسی ابلیشن از ژنراتور رادیو فرکانسی استفاده خواهد کرد. لیزر درمانی یک روش بسیار موثر است اما در مقایسه با رادیو فرکانسی ابلیشن با احساس درد کمی همراه است.

کاشت ایمپلنت درون رگ

کاشت ایمپلنت درون رگ جدیدترین فناوری در عرصه درمان واریس از که پزشک یک ایمپلنت را به کمک التراسوند به درون رگ هدایت می‌کند تا رگ را ببندد و از جریان خون جلوگیری نماید.

واریتنا(Varithena)

واریتنا (Varithena) یک فوم پیش ساخته اسکلروسانت (یا فوم پیش ساخته اسکلروتراپی) است که به کمک التراسوند به درون رگ واریسی تزریق می‌شود. این روش نیز همانند اسکلروتراپی باعث بروز واکنش التهابی می‌شود که منجر به مسدود شدن رگ می‌شود.

فلبکتومی‌

فلبکتومی‌ یا عمل جراحی تخلیه رگ یک روش درمانی است که با توجه به ظهور روش‌های کم تهاجمی بالا به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد. در برخی موارد پزشک ممکن است بخش بسیار کوچکی از رگ را تخلیه کند تا جریان خون را متوقف کند و به همین ترتیب امکان اثر گذاری سایر روش‌های درمانی موثر شود.

چگونه می‌توان از واریس رگ‌ها جلوگیری کرد؟

برخی از مواردی که باعث بروز بیماری رگ‌ها یا واریسی شدن آن‌ها می‌شوند قابل تغییر نیستند یعنی شما نمی‌توانید از آن‌ها اجتناب کنید. به عنوان مثال شما نمی‌‌توانید ساختار ژنتیکی خود را تغییر دهید یا جنسیت خود را عوض کنید اما می‌توانید با رعایت موارد زیر به بهبود خود کمک کنید.

• همیشه تناسب اندام داشته باشید زیرا اضافه وزن و چاقی به دریچه رگ‌ها فشار وارد می‌‌کند.
• به طور منظم ورزش کنید زیرا ورزش کردن به ساق پا فشار وارد می‌‌کند و این امر باعث می‌شود که خون به سمت قلب برگردد مگر آنکه دریچه رگ‌ها درست عمل نکند.
• از پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند خودداری کنید هیچ گونه شواهد و مدارکی وجود ندارد که نشان دهد پوشیدن این مدل کفش باعث بروز واریس می‌شود اما می‌تواند به رگ‌ها فشار بیاورد و از میزان فعالیت عضلات ساق پا بکاهد و باعث واریسی شدن رگ‌ها شود.
• از ایستادن و نشستن به مدت طولانی خودداری کنید زیرا نداشتن فعالیت جسمانی می‌تواند باعث کاهش گردش خون و تجمع خون در پاها شود. سعی کنید هر یک ساعت یک بار بلند شوید و کمی راه بروید.
• نارسایی عروق پاها نادیده نگیرید و همیشه پاهای خود را به منظور بروز علائم و نشانه‌های واریس بررسی کنید. اگر در خانواده شما سابقه نارسایی رگ‌ها وجود دارد احتمال آنکه شما نیز دچار این اختلال شوید مطرح خواهد شد.