عروق واریسی، رگ‌های اتساع شده، بیرون زده و به هم تابیده‌ای هستند که غالباً رنگ آبی یا بنفش تیره دارند. این بیماری به دلیل مشکلات دریچه‌های عروقی که از گردش جریان خون در جهت‌های اشتباه جلوگیری می‌کنند ایجاد می‌شود. برخی افراد به دلیل پیروی از رژیم‌های غذایی پرنمک، چاق بودن یا ضعف عروق به این بیماری مبتلا می‌شوند. خوشبختانه، اقدامات درمانی متعددی برای غلبه بر ناراحتی ناشی از واریس و ظاهر آن وجود دارد.

به عنوان مثال، شنا کردن یکی از روش‌های عالی برای آرامیش و جمع شدن عروق است. این ورزش علاوه بر کمک به درمان واریس به انحا مختلف به بقیه بدن شما نیز کمک می‌کند.

 عروق واریسی چیست؟

عروق واریسی، رگ‌های بزرگ شده و به هم تابیده‌ای هستند که در هر قسمت از بدن ممکن است به وجود آیند اما غالباً در پاها دیده می‌شوند. ابتلا به واریس باعث می‌شود که شما در پاهای خود احساس خستگی و درد به خصوص در هنگام شب داشته باشید. بسیاری از افرادی که پاهای آنها در هنگام خواب بیقرار است به واریس مبتلا هستند. شما ممکن است قادر به دیدن آنها نباشید و متوجه نشوید که مشکل شما به این دلیل ایجاد شده است.

 چه افرادی به واریس مبتلا می‌شوند؟

هر فردی ممکن است به واریس مبتلا شود اما مشکلات عروقی غالباً ارثی هستند. برخی از عوامل دیگر که ممکن است باعث ابتلا به واریس شوند عبارتند از:

• بارداری، هورمون‌ها و استفاده از داروهای ضدبارداری
• مشاغلی که در آنها باید به مدت طولانی بایستید یا بنشینید
• اضافه وزن یا بی‌تحرک بودن و ورزش نکردن
• سن

 شنا چگونه به عروق واریسی کمک می‌کند؟

شنا کردن یک ورزش قلبی عروقی سبک است که برای درمان عروق واریسی مفید و مؤثر است. این ورزش به بهبود گردش جریان خون کمک کرده و پاها و عروق آن را تقویت کرده و جریان خون را تحریک می‌کند.

 تقویت عروق و عضلات پاها 

معمولاً جریان خون شما در واکنش به انقباضات عضلات پاها در عروق جریان می‌یابد بنابراین هر چه عضلات پاهای شما قوی‌تر باشند، جریان خون در آنها بهتر خواهد بود. شنا کردن یک ورزش هوازی عالی است که به تقویت و حجیم شدن عضلات پاها کمک می‌کند.

 کاهش درد 

شنا کردن اثر نیروی گرانش زمین بر پاها را کاهش می‌دهد و در نتیجه گردش جریان خون بهبود یافته و روند بهبودی عروق بهتر انجام می‌شود. این ورزش همچنین باعث می‌شود که فشار وارده بر عروق کاهش یابد.

 بهبود گردش جریان خون 

شنا کردن باعث بهبود گردش جریان خون در پاها می‌شود. زمانی که شما شنا می‌کنید، فشار ناشی از آب، خون را بهتر به سمت قلب حرکت می‌دهد. این ورزش باعث می‌شود که تمام عضلات بدن شما کار کنند و در نهایت گردش جریان خون در تمام بدن شما بهبودی می‌یابد.

 پیشگیری 

علاوه بر تسکین علائم دردناک واریس، شنا کردن به جلوگیری از تشدید و بدتر شدن عروق واریسی که هنوز در سطح پوست نمایان نشده‌اند نیز کمک می‌کند و آنها را جمع می‌کند. همچنین به کاهش واریس در افرادی که با تازگی به این عارضه دچار شده‌اند نیز کمک می‌کند.

 نکاتی برای افرادی که به تازگی شنا کردن را شروع کرده‌اند 

به دلیل مزایایی که شنا کردن برای افراد مبتلا به واریس دارد، شروع این ورزش به افرادی که شنا نمی‌کنند توصیه می‌شود. اگر شنا کردن بخشی از برنامه ورزشی شما نیست باید به تدریج آن را شروع کنید.

انجام برخی از فعالیت‌های آبی برای مبتدیان به شدت توصیه می‌شوند که عبارتند از:

• معلق بودن در آب – برای معلق ماندن در آب باید به طور ثابت در آب بمانید و پاهای خود را به صورت دورانی حرکت دهید.
• استفاده از تخته شنا – تخته شنا به شما این امکان را می‌دهد که قسمت فوقانی بدن خود را روی آن نگه داشته و از پاهای خود برای حرکت در استخر استفاده کنید.
• لیفترهای پا – شما می‌توانید در کنار استخر بنشینید و برای حرکت دادن پاها، آن‌ها را در آب به حرکت درآورده و در آب رکاب یا ضربه بزنید.

این روش‌ها برای مبتدیان بسیار عالی هستند و باعث می‌شوند که ضربان قلب آنها افزایش یافته و حجم عضلات پاها نیز بیشتر شود.

 درمان‌های خانگی عروق واریسی 

خود مراقبتی یا درمان‌های خانگی برای بیشتر افراد مبتلا به واریس توصیه می‌شوند. درمان‌های خانگی به تسکین علائم و کاهش سرعت پیشروی واریس در عروق کمک می‌کند. به کارگیری درمان‌های خانگی برای درمان بسیاری از افراد کافی است.

 تمرینات ورزشی 

برخی تمرینات ورزشی با بهبود گردش جریان خون در پاها به تسکین علائم و کاهش سرعت پیشروی واریس در عروق کمک می‌کنند.

• سعی کنید هر روز راه بروید
• دوچرخه سواری و سنا کردن نیز برای افراد مبتلا به واریس توصیه می‌شوند.

برخی پزشکان بر این عقیده‌اند که شنا کردن یک روزش ایده آل است زیرا علاوه بر این که برای پاها مفید است باعث می‌شود که پاها در سطح قلب قرار گرفته و از جمع شدن خون در پاها به دلیل ابتلا به واریس نیز جلوگیری می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر به بخش موضوعات فیتنس و تناسب اندام مراجعه کنید.

• پاهای خود را ورزش دهید. زمانی که نشسته‌اید، پاهای خود را از مچ پا در هر دو جهت بچرخانید و حرکات دوار کوچک انجام دهید. پاهای خود را دراز کنید و انها را کشیده و خم کنید. پاهای خود را از ناحیه زانو به سمت عقب و جلو خم کنید.

ورزش‌های پربرخورد مانند دویدن ممکن است برای افراد مبتلا به واریس ناراحت‌کننده باشد.

 وزن سالم بدن خود را حفظ کنید

وزن سالم بدن خود را حفظ کنید و در صورت ضرورت، وزن خود را کاهش دهید تا علائم ناشی از ابتلا به واریس کاهش یابند. چاق بودن و اضافه وزن داشتن، تورم و ناراحتی ناشی از ابتلا به واریس را افزایش می‌دهد.

 پاهای خود را بالا نگه دارید 

زمانی که پاهای خود را بالا نگه می‌دارید (بهتر است آنها را در سطح قلب یا بالاتر از آن نگه دارید) از تجمع خون در قسمت پایین پا جلوگیری شده و گردش جریان خون شما در بقیه قسمت‌های بدن نیز بهبود می‌یابد.

روش‌های ساده‌ای برای بهبود گردش جریان خون در پاها و جلوگیری از تشدید واریس وجود دارد:

• هنگام نشستن پاهای خود را بلند کنید. از یک زیرپایی یا مبل در محل کار و منزل استفاده کنید.
• در انتهای روز دراز بکشید و پاهای خود را بالاتر از سطح قلب بلند کنید. سعی کنید به پشت دراز بکشید و پاهای خود را به دیوار تکیه داده یا روی چند بالش قرار دهید تا جریان خون به سمت قلب بیشتر شود.
• از چهارزانو نشستن پرهیز کنید. اگر نمی‌توانید پاهای خود را بالا نگه دارید، آن‌ها را روی زمین دراز کرده یا از ناحیه مچ روی هم قرار دهید. انداختن پاها روی هم از ناحیه زانو به عروق فشار وارد کرده و جریان خون را مسدود می‌کند.
• به طور منظم عضلات خود را فشار دهید و زمانی که به مدت طولانی می‌نشینید مانند زمان‌هایی که در هواپیما یا اتومبیل مسافرت می‌کنید، پاهای خود را کشیده و خم کنید.

 از نشستن یا ایستادن به مدت طولانی اجتناب کنید

نشستن یا ایستادن بلند مدت باعث افزایش فشار بر عروق پاها می‌شود.

• اگر در هنگام انجام دادن وظایف شغلی خود باید بایستید سعی کنید به طور منظم هر چند دقیقه یک مرتبه بنشینید. برخی افراد از یک چهارپایه برای بالن نگه داشتن پاهای خود استفاده می‌کنند.
• اگر باید مدت طولانی بنشنید هر از چند گاهی قدم بزنید. اگر کار شما اداری است، برخیزید و چند دقیقه در هر ساعت راه بروید تا پاهای شما بتوانند خون را به سمت قلب پمپاژ کنند.
• در هنگام سفرهای بلند مدت با اتومبیل هر 30 تا 45 دقیقه یک مرتبه توقف کرده و کمی قدم بزنید.
• در هنگام سفرهای هوایی بلند مدت، هر 30 تا 45 دقیقه یک مرتبه برخیزید و راه بروید.

 از جوراب‌های مخصوص واریس استفاده کنید 

جوراب‌های واریسی اصلی‌ترین بخش درمان عروق واریسی هستند که باعث بروز برخی علائم شده‌اند. استفاده از این جوراب‌ها گردش جریان خون را بهبود بخشیده و علائم را تسکین می‌دهند.

درمان پزشکی واریس

عمل اسکلروتراپی بهترین روش درمان عروق واریسی است. این عمل غالباً برای درمان عروق واریسی و عنکبوتی نزدیک سطح پوست که به عروق سطحی معروف هستند به کار برده می‌شود. این عمل ظرف مدت 20 دقیقه انجام می‌شود و باعث کاهش ظاهر ناخوشایند این عروق شده و علائم را تسکین می‌دهد، این عمل تقریباً دوره بهبودی ندارد.

لیزر درمانی عروق واریسی نیز یک روش دیگر برای درمان عروق بزرگ مبتلا به واریس است. این روش درمانی که مورد تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا است و به عنوان ابلیشن حرارتی لیزر اندوونئوس نامیده می‌شود یک عمل کم تهاجمی است که ظرف مدت 10 دقیقه انجام شده و طول دوره بهبودی کوتاهی دارد.

هنگامی که نوبت به درمان می‌رسد، متخصصین عروق به طور مؤثری عروق واریسی و عنکبوتی و علائم دیگر بیماری‌های عروقی را با استفاده از آخرین روش‌های اسکلروتراپی و ابلیشن اندوونئوس درمان می‌کنند.

ناراحتی‌های جزئی وجود دارد ولی درمان کاملاً بدون درد است. با این روش‌های درمانی مدرن، بیشتر افراد می‌توانند فعالیت‌های خود را بلافاصله پس از درمان ادامه دهند.