وریدهای واریسی، رگ‌های خونی متورم و پیچ‌خورده‌ای هستند، که در زیر پوست قابل مشاهده هستند. هرکدام از وریدهای ما ممکن است واریسی شود، اما وریدهای اندام تحتانی، مانند: وریدهای مچ و ساق پا، به علت فشار ناشی از ایستادن و راه‌رفتن بیشتر در معرض واریسی شدن قرار دارند. وریدهای واریسی در کنار مشکلات زیبایی، می‌توانند دردناک و خارش‌دار باشند، اما در بیشتر موارد خطرناک نیستند. با این حال در بعضی از افراد عوارضی مانند زخم، لخته شدن خون و خونریزی دیده می‌شود.
وریدها، عروقی هستند که خون کم‌اکسیژن را از بافت‌ها و اندام‌ها به قلب باز می‌گردانند. وقتی دیواره وریدها نازک می‌شود، یا دریچه‌های وریدها دچار مشکل می‌شود، خون برگشت کرده، و وریدها متورم و بزرگ می‌شوند. این تورم و بزرگی عروق، به شکل نقاط و خطوط آبی و بنفش رنگی روی پوست ساق و مچ پا دیده می‌شود.
تورم پاها، درد، گرفتگی و سوزش در عضلات پا و خشکی، خارش و نازکی پوست روی وریدهای واریسی، از علائم واریس هستند. این علائم در هوای گرم و پس از ایستادن یا راه‌رفتن طولانی‌مدت بدتر شده، و با استراحت و بالاگرفتن پاها بهتر می‌شوند.
درمان‌های بسیاری، از جمله تعدادی درمان طبیعی و خانگی برای وریدهای واریسی وجود دارد. در ادامه این مطلب، شما را با این روش‌ها آشنا می‌کنیم.
درمان واریس
درمان واریس، بستگی به عوارض و شدت علائم دارد. خودمراقبتی، پوشیدن جوراب‌های فشاری، و در موارد موردنیاز جراحی، از روش‌های درمان واریس است.
خود مراقبتی
ورزش کردن، بالا نگه داشتن پاها، عدم ایستادن طولانی مدت و پوشیدن جوراب‌های فشاری، به کاهش درد ناشی از وریدهای واریسی، و جلوگیری از پیشرفت بیشتر بیماری کمک می‌کند.
پوشیدن جوراب‌های فشاری
اولین راهی که باید برای درمان واریس امتحان کنید، پوشیدن جوراب‌های فشاری است. این جوراب‌ها ساق پا را منقبض کرده، و به رگ‌ها و ماهیچه‌های ساق پا کمک می‌کند، تا خون را راحت‌تر و به طور موثرتری به سمت قلب حرکت دهند. این جوراب‌ها انواع مختلفی داشته، و به نام جوراب واریس هم قابل تهیه هستند. ممکن است لازم باشد تا آخر عمر، و حتی پس از جراحی هم این جوراب‌ها را بپوشید.
معمولا لازم است صبح، پس از بیدار شدن از خواب جوراب‌ها را بپوشید، و باید در تمام طول روز آن‌ها را به پا داشته باشید.
اسکلروتراپی
اگر روش‌های بالا مشکل شما را حل نکنند، یا با وجود این درمان‌ها، همچنان بیماری شما در حال پیشرفت باشد، آنگاه پزشک درمان‌های تهاجمی‌تری مانند اسکلروتراپی را پیشنهاد خواهد کرد.
در اسکلروتراپی، پزشک محلول خاصی را به رگ‌های واریسی تزریق می‌کند. این محلول باعث ایجاد اسکار و مسدود شدن وریدهای واریسی می‌شود. به تدریج و با گذشت زمان، وریدهای واریسی کم کم شروع به محو شدن می‌کنند. در مواردی ممکن است پیش از یک بار تزریق نیاز باشد. این روش نیازی به بی‌هوشی ندارد، و به شکل سرپایی در کلینیک یا مطب پزشک قابل انجام است.
اسکلروتراپی برای بیمارانی که سابقه ترومبوز عروقی دارند، توصیه نمی‌شود.
درمان واریس با لیزر
در این روش، ابتدا یک برش کوچک در محل وریدهای واریسی ایجاد شده، و سپس یک کاتتر کوچک، تحت راهنمایی سونوگرافی به محل ورید واریسی وارد می‌شود. پس از اطمینان از قرارگیری در محل مناسب، پزشک یک لیزر کوچک را از کاتتر عبور می‌دهد. لیزر انفجارهای کوچکی را ایجاد می‌کند، که باعث گرم شدن دیواره وریدهای واریسی شده، و رگ را مسدود می‌کند.
درمان واریس با لیزر، اغلب با بی‌حسی موضعی، یا با بی‌هوشی عمومی انجام می‌شود. بعد از عمل ممکن است کمی در پاهای خود احساس سفتی کنید و محل عمل ممکن است کبود و دردناک باشد. آسیب عصبی نیز ممکن است، اما معمولاً موقتی است.
عمل جراحی
عمل جراحیاگر نتوان وریدهای واریسی را با روش‌های بالا از بین برد، پزشک روش‌های جراحی را به شما پیشنهاد خواهد کرد.
شایع‌ترین روشی جراحی که برای درمان وریدهای واریسی کاربرد دارد، عمل برش و بستن است. این جراحی معمولا تحت بی‌هوشی عمومی انجام شده، و اغلب لازم است یک شب پس از عمل در بیمارستان بمانید. اساس این جراحی، مسدود کردن ورید واریسی، و سپس برداشتن آن است.
در این جراحی، ابتدا پزشک دو برش در بالا و پایین ورید واریسی ایجاد می‌کند. سپس جریان خون ورید، در محل برش بالایی مسدود می‌شود. پس از قطع جریان خون، پزشک ورید واریسی را از طریق بریدگی پایینی خارج می‌کند.
این روش باعث مشکل در خونرسانی پاها نمی‌شود، زیرا سایر وریدهای پا، جای ورید برداشته شده را پر می‌کنند. این عمل می‌تواند باعث درد، کبودی و خونریزی شود. آسیب عصبی و ترومبوز وریدهای عمقی، از عوارض جدی‌تر، اما نادرتر جراحی برش و بستن هستند.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند، که تا سه هفته پس از جراحی سرکار نروید. همچنین ممکن است نیاز باشد، تا هفته اول پس از جراحی جوراب فشاری بپوشید.
درمان واریس با امواج رادیویی
در این روش هم مانند لیزردرمانی، ابتدا یک برش کوچک ایجاد شده، و سپس با هدایت سونوگرافی، یک کاتتر وارد ورید واریسی می‌شود. در این روش از امواج رادیویی برای گرم و مسدود کردن ورید واریسی استفاده می‌شود.
درمان‌های خانگی برای واریس
از درمان‌های خانگی موثر در درمان ، می‌توان موارد زیر را نام برد:
ورزش منظم
یک از راه ها که گردش خون پاها را بهبود می بخش ورزش منظم می باشد، همچنین باعث کاهش فشار خون، که خود یکی از علل ابتلا به واریس است، می‌شود. شنا، دوچرخه سواری و یوگا، ورزش‌های مناسبی برای پیشگیری و درمان واریس هستند.
اصلاح رژیم غذایی
غذاهای سرشار از پتاسیم، مانند: بادام و مغز پسته می‌توانند با کاهش احتباس آب در بدن، به درمان کمک کنند.
در مقابل، غذاهای نمکی یا غنی از سدیم می‌توانند باعث حفظ آب در بدن شده، و واریس را بدتر کنند. پزشکان کاهش مصرف غذاهای نمکی و مصرف بیشتر غذاهای سرشار از پتاسیم را برای درمان واریس توصیه می‌کنند.
یکی دیگر از توصیه‌های غذایی مفید به بیماران مبتلا به واریس، مصرف بیشتر غذاهای حاوی فلاونوئید است. فلاونوئیدها گردش خون را بهبود می‌بخشند و باعث کاهش فشار خون می‌شوند.
غذاهای زیر، غنی از فلاونوئید هستند:
- سبزیجات، از جمله پیاز، فلفل دلمه‌ای، اسفناج و کلم بروکلی
- مرکبات و انگور، گیلاس، سیب و زغال اخته
- کاکائو
- سیر
داروهای گیاهی برای درمان واریس
عصاره هسته انگور، از ترکیباتی است، که تاثیر آن در درمان پا اثبات شده است. مصرف عصاره هسته انگور، علائم واریس را کاهش داده، و باعث بهبود تورم ساق پا می‌شود.
مصرف عصاره هسته انگور، با داروهای رقیق کننده خون مجاز نیست، زیرا باعث افزایش احتمال خونریزی می‌شود.
عصاره شاه بلوط هندی، یکی دیگر از درمان‌های گیاهی موثر، برای کاهش درد و خارش ناشی از واریس است. توجه کنید که نباید این داروها را بدون مشورت با پزشک، و سرخود مصرف کنید.
ماساژ
ماساژ ملایم نواحی آسیب دیده می‌تواند به بهبود حرکت خون در وریدها کمک کند. می‌توان از انواع روغن‌ها و کرم‌های ماساژ هم استفاده کرد.
بسیار مهم است که از فشار مستقیم به رگ‌ها اجتناب کنید، زیرا ممکن است به بافت‌های شکننده آسیب برساند.
حرکت کنید
از نشستن طولانی مدت خودداری کنید. اگر فردی مجبورید برای مدت طولانی بنشیند، باید به طور مرتب بلند شود و حرکت کنید یا دائما موقعیت خود را تغییر دهید، تا جریان خون در وریدها حفظ شود.
از چهار زانو نشستن خودداری کنید، زیرا این کار می‌تواند جریان خون را در تحت‌تاثیر قرار دهد. یکی دیگر از کارهایی که به بهبود جریان خون وریدها کمک می‌کند، بالا نگه داشتن پاها است. با این کار خون راحت‌تر به سمت قلب باز می‌گردد.
