بیماری واریس یک بیماری شایع است که باعث درد و سنگینی پا می‌شود. واریس ممکن است باعث ایجاد درد در پا شود. از آنجا که همه رگ‌های واریسی بیرون زده در سطح پا نیستند؛ برخی مواقع این بیماری قابل مشاهده نبوده و در رگ‌های عمقی‌تر پا ایجاد می‌شود. علائم شایع بیماری واریس شامل سنگینی، تورم پا، ضربان دار شدن، خستگی، درد، خارش، بیقراری و گرفتگی پا می‌شود. رگ‌های عنکبوتی، رگ‌های واریسی و زخم‌های واریس ممکن است باعث ایجاد درد، سنگینی و خستگی پا در بافت‌های اطراف مچ پا شوند.

چگونه رگ‌های واریسی باعث بروز درد و سنگینی پا می‌شوند؟

خون و مواد زائد در رگ‌های واریسی پاها جمع می‌شوند. افزایش فشار در پا ناشی از نشت یا ضعیف شدن دریچه‌های درون عروق باعث ایجاد درد و احساس سنگینی در پاها شده که معمولاً به مرور زمان بدتر می‌شود. این علائم پس از یک روز استفاده از پاها، در شب‌ها بدتر می‌شوند. خبر خوب این که درد در هنگام صبح تسکین می‌یابد اما اگر این مشکل ادامه پیدا کند تأثیر منفی بر کیفیت زندگی شما خواهد داشت و به همین دلیل باید نسبت به درمان این بیماری اقدامات لازم را انجام دهید. متأسفانه، ممکن است در برخی افراد با نشت وریدی شدید، بیماری مزمنی به نام نارسایی مزمن وریدی ایجاد شود. در صورت ابتلا به نارسایی مزمن وریدی، پاها متورم شده، رنگ پوست تغییر کرده یا حتی ممکن است زخم‌های واریسی روی پا ایجاد شوند.

علائم

درد ممکن است به شکل‌های مختلف توصیف شود. ممکن است درد تیز، مبهم یا سوزشی باشد. همچنین ممکن است این درد مستمر و دائمی یا متناوب باشد یعنی فعالیت و استراحت درد را بدتر کرده یا بهبود بخشد. همچنین برخی دیگر از علائم نیز ممکن است دیده شوند که بستگی به علل ایجادکننده درد دارد. همچنین ممکن است پا متورم شده و رگ‌ها برجسته و پیچ‌وتاب دار شوند و در پاها خستگی و سنگینی احساس شود.

عواملی که احتمال ابتلا به بیماری واریس را افزایش می‌دهند

• سن
• بارداری
• عامل وراثتی
• جنسیت
• تغییرات هورمونی
• چاقی

تشخیص

متخصصین، معاینات بالینی را انجام داده تا ریشه علت‌های درد و سنگینی پا مشخص شود. متخصص عروق همچنین ممکن است دستور انجام برخی از آزمایش‌های زیر را برای تأیید تشخیص بدهد:

• اولتراسوند داپلکس – یک نوع از اولتراسوند برای ارزیابی جریان خون و ساختار رگ‌ها در پا
• ونوگرافی رزونانس مغناطیسی (ام آر وی) – یک آزمایش تشخیصی است که در آن از رگ‌ها تصویرهای دقیق سه‌بعدی گرفته می‌شود. در تکنولوژی رزونانس مغناطیسی از مگنت‌ها، رادیوفرکانسی و کامپیوتر برای تصویربرداری استفاده می‌شود. درام آر وی همچنین از رنگ‌های کنتراست برای کمک به مشخص شدن رگ‌ها استفاده می‌شود.

درمان

در صورتی که علائم آزاردهنده نباشند، درمان پاهای سنگین و دردناک مبتلا به واریس لزومی ندارد. در صورتی که درمان ضرورت پیدا کرد، اقدامات درمانی بر سه مؤلفه تمرینات ورزشی، بالا نگه‌داشتن پا و استفاده از جوراب‌های کشی تمرکز دارد.

• تمرینات ورزشی: تمرینات ورزشی به پمپاژ خون در پاها و عضله سازی برای بهبود گردش جریان خون، کمک می‌کند.

یک برنامه پیاده‌روی ترتیب دهید. شما نباید مقدار زیادی راه بروید و فقط می‌توانید هر روز یک تا دو مایل پیاده‌روی کنید. این کار بر سلامت عمومی و خوب شدن حال شما نیز تأثیر دارد. یک ساعت پیاده‌روی در روز در چند روز از هفته می‌تواند فشار خون را هم کمی کاهش دهد.

• بالا نگه‌داشتن پا: با بالا نگه‌داشتن پا می‌توان درد را به سرعت کاهش داد. پزشک از بیمار خواهد خواست که پای خود را 3 تا 4 مرتبه در روز و هر بار به مدت 15 دقیقه بالاتر از سطح قلب قرار دهد. با این کار از سنگینی و ناراحتی پا کاسته می‌شود. در صورتی که مجبور هستید به مدت زیادی نشسته یا بایستید، پاهای خود را چندین مرتبه خم کرده تا گردش جریان خون در آن بهتر انجام شود.
• جوراب‌های کشی مخصوص واریس: جوراب‌های کشی مخصوص واریس، انگشتان پا تا ساق پا را محکم می‌گیرد. این جوراب‌ها رگ‌های پا را فشار داده و این فشار اضافی باعث می‌شود که خون به سمت عقب برگشت نکند.

اگر اقدامات درمانی فوق افاقه نکرد و نتوانست علائم را کاهش دهد، باید روش‌های زیر را برای درمان رگ‌های واریسی به کار برد:

اسکلروتراپی

اسکلروتراپی یک روش درمانی معمول برای درمان رگ‌های عنکبوتی و رگ‌های واریسی است که در آن رگ مبتلا به کمک تزریق یک محلول به صورت دائمی مسدود می‌شود. این محلول باعث می‌شود که رگ تخریب شود و جریان خون نتواند از آن عبور کند. در نهایت رگ از بین رفته و جذب بدن می‌شود. خون نیز مسیر خود آر از طریق یک رگ سالم دیگر به سمت قلب می‌بندد. این عمل یک عمل سرپایی محسوب می‌شود و زمان نقاهت و بهبودی آن کوتاه است.

درمان‌های کم تهاجمی

مسدود کردن ورید با رادیوفرکانسی: یک کاتتر در سیاهرگ صافن که بزرگ‌ترین ورید سطحی در قسمت میانی ران است وارد می‌شود. انرژی رادیوفرکانسی بافت رگ را گرم می‌کند. ورید بسته شده و در نهایت تخریب می‌شود و جریان برگشتی خون متوقف می‌شود.

• لیزر درمانی اندوونوس: یک فیبر نوری لیزری باریک از طریق کاتتر در صافن بزرگ که بزرگ‌ترین رگ در قسمت میانی ران است وارد می‌شود. انرژی لیزر از طریق نوک این فیبر، گرما را به بخش آسیب‌دیده رگ منتقل می‌کند. رگ بسته شده و تخریب می‌شود.
• فلبکتومی آمبولیتوری: رگ‌های واریسی از طریق ایجاد یک شکاف با کمک ابزار کوچک جراحی برداشته می‌شوند. پس از انجام این عمل نیازی به بخیه نیست و مدت زمان بهبودی و نقاهت کوتاه است. این فرایند غالباً همراه با رادیوفرکانسی، لیزر درمانی اندوونوس یا عمل جراحی برداشتن ورید صافن بزرگ انجام می‌شود.

درمان‌های مبتنی بر جراحی – برداشتن ورید

در این عمل ورید صائن بزرگ که بزرگ‌ترین ورید در قسمت میانی ران است برداشته می‌شود. این ورید از طریق شکاف کوچکی در کشاله ران ایجاد می‌شود و یک شکاف ثانویه در نزدیکی زانو برداشته می‌شود

پیشگیری

• برای درمان درد پا و رها شدن از احساس سنگینی در پا، بهتر است با تغییر در عادات غذایی خود شروع کنید. مصرف نمک، غذاهای کنسروی، غذاهای شور و گوشت قرمز را از برنامه غذایی خود حذف کنید. همه این غذاهای باعث احتباس مایعات در بدن شده و درد را تشدید می‌کنند.
• مصرف فیبر برای کاهش درد ناشی از ابتلا به بیماری واریس بسیار مهم است. بر اساس برخی مطالعات انجام‌شده، کمبود فیبر، فشار را در سطح شکم افزایش داده و باعث ابتلا به نارسایی وریدی و بدتر شدن ظاهر رگ‌های واریسی می‌شود.
• وقتی شما به خانه مراجعت کردید، سعی کنید 10 دقیقه دراز کشیده و پاهای خود را بالا نگه دارید.
• استفاده از سرما درمانی و گرما درمانی نیز می‌تواند بسیار مؤثر باشد.