تست استرس ورزش که به آن تست استرس قلبی، ECG ورزش یا تست استرس نیز گفته می‌شود، برای ارزیابی محدوده توانایی قلب استفاده می‌شود. همه ما سطوح مختلفی از فعالیت را در زندگی روزمره خود انجام می‌دهیم. وقتی نشسته‌ایم، قلب خیلی سخت کار نمی‌کند. وقتی برای پیاده‌روی سریع یا شنا یا دویدن می‌رویم، قلب ما باید کار بیشتری انجام دهد. ایده تست ورزش ارزیابی عینی عملکرد قلب در حین افزایش فعالیت است. این روش بسیار خوبی برای ارزیابی سلامت قلب است.
قبل از تست استرس ورزشی
شما می‌توانید برای تست استرس ورزش قلبی خود از طریق موارد زیر آماده شوید:
- پوشیدن لباس‌های گشاد و راحت
- از پزشک خود بپرسید که آیا می‌توانید داروی خود را از قبل مصرف کنید.
- اجتناب از خوردن – و همچنین سیگارکشیدن و نوشیدن الکل – حداقل 3 ساعت قبل از شروع آزمایش
- اجتناب از مصرف کافئین (مانند چای، قهوه، کولا و شکلات) به مدت 24 ساعت قبل از شروع آزمایش
در طول تست ورزش قلبی چه اتفاقی می‌افتد؟
در طول تست استرس ورزش قلبی خود، روی تردمیل راه می‌روید یا با دوچرخه ورزشی می‌چرخید تا زمانی که به «ضربان قلب هدف» خود برسید – که 85 درصد حداکثر ضربان قلب پیش‌بینی شده برای سن شما است. هر 3 دقیقه، سرعت، شیب و مقاومت تردمیل یا دوچرخه شما حداکثر تا 15 دقیقه افزایش می‌یابد.
در طول آزمایش، یک یا چند متخصص پزشکی ECG، ضربان قلب، فشارخون و ریتم قلب شما را کنترل خواهند کرد. درصورتی‌که هر یک از شرایط زیر برای بیمار اتفاق بیفتد، پزشکان انجام تست را متوقف خواهند کرد:
- دچار درد قفسه سینه شود.
- فشارخون به عدد نگران‌کننده‌ای برسد
- نوار قلب نشان دهد که قلب بیمار اکسیژن کافی دریافت نمی‌کند.
- بیمار خیلی خسته شود
- یک علائم دیگر به وجود آید که بیمار را از ورزش باز دارد.
آزمون در مجموع کمتر از یک ساعت طول می‌کشد و در طی تست پزشکان شرایط بیمار را مدام چک می‌کنند. ازاین‌رو این روش هیچ خطری را به دنبال ندارد و برای تشخیص بیماری‌های قلبی از آن استفاده می‌شود.
تست استرس شامل چه مواردی می‌شود؟
این آزمایش معمولاً شامل راه‌رفتن روی تردمیل یا استفاده از دوچرخه ورزشی است. سرعت و شیب تردمیل به‌تدریج بالا می‌رود. در طول آزمایش به‌دقت تحت‌نظر قرار می‌گیرید تا ببینید ضربان قلب و فشارخون شما در چه وضعیتی است. همچنین فعالیت الکتریکی قلب را از طریق نوار قلب ثبت می‌کنند. تست تردمیل ورزشی معمولاً حداکثر 12 دقیقه ادامه دارد. میانگین مدت زمانی که کسی پیاده‌روی می‌کند حدود نه دقیقه است.
گاهی اوقات، داروهایی برای افراد به‌منظور افزایش فعالیت قلب استفاده می‌شود، به‌عنوان‌مثال در بیمارانی که نمی‌توانند خیلی خوب راه بروند. این نوع تست استرس ممکن است با تصویربرداری از قلب نیز ترکیب شود تا از نظر فیزیکی میزان پمپاژ قلب را مشاهده کنند. تصویربرداری ممکن است با سونوگرافی (به نام اکو استرس) یا MRI (به نام استرس MRI) یا اسکن هسته‌ای انجام شود. هدف همه این آزمایش‌ها یکسان است، برای افزایش بار کاری قلب و نظارت دقیق بر فشارخون، ضربان قلب و عملکرد قلب انجام می‌شود.
بیشتر بخوانید: درمان واریس مچ پا
چه زمانی به تست استرس ورزش قلبی نیاز دارم؟
پزشک ممکن است آزمایش استرس قلبی را در موارد زیر توصیه کند:
- علت درد قفسه سینه و همچنین تنگی نفس، سرگیجه و سبکی سر را شناسایی کند
- بیماری احتمالی عروق کرونر را تشخیص دهد، اگر علائم و نشانه‌های در بیمار مشاهده می‌شود
- بررسی اثربخشی برخی از روش‌ها – مانند آنژیوپلاستی عروق کرونر و استنت گذاری یا جراحی بای‌پس قلبی.
- به ایجاد یک برنامه ورزشی ایمن کمک کند، اگر عوامل خطر بیماری قلبی در فرد وجود دارد.
- هرگونه تغییر ریتم قلب را که معمولاً در طول ورزش تجربه می‌شود، شناسایی کند.
- خطر ابتلا به بیماری قلبی، یا سایر شرایط مرتبط با قلب را تشخیص دهد.
آیا تست ورزش ضرر دارد؟
خیر این بیماری ضرری برای بیمار به دنبال نخواهد داشت. علائم برخی از بیماران ممکن است ناشی از ورزش باشد، بنابراین این علائم ممکن است در طول این آزمایش تحریک شوند، اما پس از پایان آزمایش به‌سرعت متوقف شوند. این تست به پزشک در تشخیص بیماری کمک می‌کند.
خطرات تست ورزش
در طول تست ورزش علائم بیمار به‌دقت بررسی می‌شود و فردی که آزمایش را انجام می‌دهد می‌داند که در صورت بروز چه علائمی باید آن را متوقف کند. هیچ خطر قابل‌توجهی در این آزمایش وجود ندارد، زیرا در شرایط کنترل شده و تحت نظارت انجام خواهد شد. قبل از اینکه به سطحی از ورزش برسید که باعث ناراحت شدن قلب شود، آزمایش متوقف می‌شود.
انجام آزمایش کنترل شده‌ای مانند این بسیار ایمن‌تر از دویدن 10 کیلومتر است که بدانیم ممکن است مشکلی در قلب وجود داشته باشد.
آیا عوارض بعدی وجود دارد؟
در بیشتر موارد، خیر. برای فردی که بیماری قلبی دارد، آزمایش قبل از ایجاد هرگونه مشکلی متوقف می‌شود. ممکن است 10 یا 15 دقیقه طول بکشد تا به حالت عادی برگردید، این زمان معمول استراحت پس از هر نوع ورزش است. تست استرس ورزش غیرتهاجمی و بسیار ایمن است. پرستاری همراه شما خواهد بود که سلامت شما را کنترل می‌کند و هرگونه نگرانی را بررسی می‌کند.
این آزمایش برای بررسی عملکرد قلب در شرایط استرس طراحی شده است. به‌عنوان‌مثال، اگر فردی دچار تنگی در یکی از شریان‌های کرونر باشد، این ناهنجاری ممکن است در ردیابی الکتریکی که در طول آزمایش ثبت می‌شود نشان داده شود.
بیشتر بخوانید: تست نوار قلب در تهران
سؤالات متداول درباره این تست
آیا کسی هست که تست استرس برایش مناسب نباشد؟
اگر می‌دانیم که فردی مشکل قلبی شدید دارد، تست استرس انجام نمی‌شود. اما برای اکثر افراد مناسب است.
آیا بعد از تست استرس به آزمایش‌های بیشتری نیاز دارم؟
مطمئناً ممکن است نیاز به آزمایش‌های بیشتری باشد. تست استرس اغلب به‌عنوان تست غربالگری استفاده می‌شود. اگر نتیجه طبیعی باشد، معمولاً نیازی به آزمایش‌های بیشتری نخواهید داشت. اگر این‌طور نیست، بسته به نوع مشکل شناسایی شده، ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته باشید. آنژیوگرافی عروق کرونر یکی از رایج‌ترین آزمایش‌های بعدی است.
آخرین پیشرفت‌ها در تست استرس چیست؟
آخرین پیشرفت‌ها به دنبال این است که چگونه می‌توانیم روش‌های مختلف تصویربرداری از قلب، به‌عنوان‌مثال با MRI پیشرفته را با تست ورزش ترکیب کنیم تا بتوانیم نیاز به آزمایش‌های تهاجمی مانند آنژیوگرافی عروق کرونر را کاهش دهیم.
بعد از تست استرس ورزش قلبی چه اتفاقی می‌افتد؟
پس از تکمیل تست استرس ورزش قلبی، تا زمانی که ضربان قلب به میزان طبیعی استراحت خود بازگردد، تحت‌نظر خواهید بود. نتایج آزمایش شما برای شما توضیح داده خواهد شد و پزشک ممکن است آزمایش‌ها و درمان‌های بیشتری را توصیه کند.
