آب و هوای زمستان تأثیر زیادی بر بدن انسان می‌گذارد. هرچه هوا سردتر و خشک‌تر باشد، پوست احساس خشک‌تری خواهد داشت و روزهای کوتاه زمستان نیز انسان را خسته کرده و تحت استرس می‌گذارد. هوای سرد زمستان می‌تواند بر واریس تأثیر بگذارد. در بعضی موارد، سیاهرگ‌ها مستقیماً تحت تأثیر سرمای هوا قرار می‌گیرند. در سایر موارد، ترکیبی از عوامل مختلف در فصل زمستان باعث وخامت واریس و مشکلات متعاقب آن می‌شوند. در ادامه به ارتباط میان واریس و سرمای هوای زمستان می‌پردازیم.

واریس چیست؟

سلامت سیاهرگ‌ها بخشی حیاتی از سلامت عمومی بدن است، ولی سیاهرگ‌های مبتلا به واریس سیاهرگ‌هایی هستند که نمی‌توانند خون را به طور کامل به قلب بازگردانند. واریس در نتیجه بدکاری دریچه‌های موجود در سیاهرگ‌ها رخ می‌دهد، با از کار افتادن این دریچه‌ها که بصورت یک طرفه خون را به سمت قلب بازمی‌گردانند، خون در پاها تجمع کرده و باعث باد کردن و متورم شدن سیاهرگ‌های پا می‌شود. این سیاهرگ‌های آسیب دیده نه تنها ظاهر نازیبایی دارند بلکه می‌توانند باعث مشکلات جدی‌تری برای سیاهرگ‌ها شوند. اگر به واریس مبتلا شده‌اید، درد و سنگینی پاها، تورم قوزک پا، گرفتگی عضلات، تشکیل زخم و خشکی و خارش پوست تنها چند مورد از علائم واریس است که به هیچ وجه نمی‌خواهید در زمستان با آنها سر و کله بزنید.

سرما چه تأثیری بر واریس دارد؟ 

عوامل زیادی هستند که بر سلامت سیاهرگ‌ها اثرگذارند، ولی آیا می‌دانستید که تغییرات فصلی نیز می‌تواند نقش زیادی در مشکلات سیاهرگ‌های شما ایفا کند؟

برای برخی، فصل بهار در راه است یا شاید تا الان رسیده باشد.  برای برخی دیگر، زمستان هنوز بر محیط زندگی‌شان سیطره دارد.

بخصوص وقتی که هوای زمستان باعث عارضه‌هایی برای سیاهرگ‌ها شود از جمله رگ‌های عنکبوتی و واریس سیاهرگ‌ها. اگرچه این بیماری‌ها به نظر بی‌خطر می‌رسند ولی در صورتی که برای مدت طولانی آنها را درمان نکنید منجر به مشکلاتی جدی خواهند شد.

پس با این مقاله همراه شوید تا درباره نحوه اثرگذاری آب و هوای زمستان بر سلامت سیاهرگ‌ها اطلاعات کاملی کسب کرده و همچنین روش‌های جلوگیری از وخامت واریس در فصل زمستان را فرابگیرید. با دانستن این مطالب، برای زمستان بعدی آماده خواهید بود و می‌دانید دقیقاً باید چه کاری برای سلامت سیاهرگ‌های خود انجام دهید.

تغییر در فشار هوا 

اگر در جایی زندگی می‌کنید که در طول زمستان هیچ برفی نمی‌بارد پس قطعاً با افزایش فشار هوا در زمستان غریبه نیستید. شاید برایتان جالب باشد که بدانید افزایش فشار هوا می‌تواند باعث مشکلات زیادی برای سیاهرگ‌های شما شود. هرچه فشار هوا بیشتر باشد، وزن بیشتری بر پاهایتان قرار می‌گیرد که در نتیجه کار پمپاژ خون به سمت قلب را برای سیاهرگ‌های پا دشوار می‌کند. یکی از درمان‌هایی که می‌تواند به شما در غلبه بر افزایش فشار هوا کمک کند استفاده از جوراب واریس است، این جوراب‌ها فشاری نرم و به سمت بالا را به پاهایتان وارد می‌کند و در نتیجه به شما کمک خواهد کرد تا بر اثرات وزن و جاذبه فائق آیید.

سرما باعث کند شدن بدن می‌شود

کند شدن بخاطر سرمای هوا را تنها در کسانی که در زمستان زیر پتو می‌خوابند و نوشیدنی داغ می‌خورند خلاصه نکنید، بلکه این کند شدن بیشتر جنبه جسمی دارد و فعالیت‌های فیزیکی شخص را کند می‌کند. علاوه بر این هوای سرد باعث کندی عملکرد سیستم‌های بدن نیز می‌شود و سرعت را از همه چیز می‌گیرد.

این مسئله، همچون تغییر در فشار هوا، باعث ایجاد وضعیتی می‌شود که چرخش خون را در بدن کاهش می‌دهد. البته این امر تنها زمانی مشکل آفرین خواهد شد که شخص فعالیت فیزیکی چندانی نداشته باشد. ولی آب و هوای سرد همچون یک کاتالیزور عمل کرده و باعث بروز بیماری‌های سیاهرگ مثل رگ‌های عنکبوتی یا واریس شود.

خوشبختانه، دنبال کردن یک روتین مشخص می‌تواند به بدن کمک کند تا خون در آن منظم‌تر جریان یابد.

در سرما کمتر ورزش می‌کنید 

کمتر کسی هست که بخواهد در هوای سرد زمستان بیرون منزل دوییده یا به باشگاه برود. این مسئله برای کسانی که در زمستان از فعالیت‌های جسمی خود می‌کاهند نسبتاً شایع است و همین کاهش فعالیت‌های جسمی می‌تواند باعث وخامت وضعیت سیاهرگ‌ها شود. ایستادن یا نشستن برای مدت طولانی می‌تواند باعث وخامت واریس شود. اگر در طول زمستان نمی‌توانید بطور منظم به باشگاه بروید، حداقل سعی کنید تا هر روز به مدت یک ساعت در خانه یا محل کار خود پیاده روی کنید.

در فصل سرد چربی و کربوهیدرات بیشتری مصرف می‌شود 

غذاهایی که ما در فصل زمستان می‌خوریم سنگین‌تر از غذاهایی است که در فصل تابستان مصرف می‌کنیم. وعده‌های غذایی زمستان معمولاً مملو از چربی، کربوهیدرات و کالری است و می‌تواند منجر به افزایش وزن در انتهای فصل زمستان شود. اگرچه مصرف کربوهیدرات و چربی در حد تعادل مشکلی ندارد ولی باید مطمئن شوید که در کنار اینها مقدار زیادی غذاهای سالم مصرف می‌کنید، مثل میوه و سبزیجات.

خشک‌تر شدن پوست 

هوای زمستان به مراتب از هوای تابستان خشک‌تر است. خشکی هوا در کنار اثراتی که سیستم‌های گرمایشی بر خشک شدن هوای منزل می‌گذارند باعث می‌شود تا پوست به شدت خشک شود. خشکی پوست معمولاً باعث خارش پوست می‌شود. اگر پوست خود را بخارانید، ممکن است باعث آسیب دیدن سیاهرگ‌هایتان شوید، در نتیجه سیاهرگ‌ها از آن چیزی که قبلاً بود نیز نمایان‌تر خواهند شد. با خرید یک بخور در منزل یا محل کار خود می‌توانید از پوست و سیاهرگ‌های خود محافظت کنید.

افزایش وزن 

با تغییر عادات غذایی معمولاً بصورت ناخواسته دچار افزایش وزن خواهید شد. همانطور که احتمالاً می‌دانید فشار بیش از حد روی پاها می‌تواند منجر به مشکلات سیاهرگ‌ها شود، ولی افزایش وزن یکی از راه‌های بالا رفتن فشار روی پاهاست.

بدن به تحرک نیاز دارد. نه فقط به این خاطر که دچار اضافه وزن نشوید، بلکه به این خاطر که مطمئن شوید وزن بدنتان فشار زیادی روی پاهایتان وارد نکند. ورزش کردن بطور منظم بهترین راه برای حل این معضل است، همچنین رعایت تعادل در هنگام خوردن. همانطور که پیشتر اشاره کردیم ورزش کردن باعث افزایش جریان خون نیز می‌شود و در نتیجه احتمال بروز بیماری‌های سیاهرگ را کاهش می‌دهد.

درمان 

اگرچه غیرممکن است که بتوان بدون مداخله پزشکی واریس را از بین برد، ولی می‌توان با در پیش گرفتن همان راهکارهایی که برای تسکین علائم واریس انجام می‌دهد، مانع از آسیب بیشتر سیاهرگ‌ها شوید. با پیشرفت علم چگونگی درمان واریس، پزشکان به این نتیجه رسیده‌اند که با در پیش گرفتن روش‌های خودمراقبتی که در ادامه می‌آید، هم علائم واریس را تسکین دهید و هم از ابتلا به واریس پیشگیری کنید تا بتوانید بدون داشتن استرس برای پاهای خود از زمستان لذت ببرید.

ورزش کردن

وقتی زمستان فرا می‎رسد ورزش کردن برای بسیاری از ما اهمیت خود را از دست می‌دهد. هرچقدر هم که ریلکس روی مبل در فصل زمستان برایتان وسوسه کننده باشد  باید این مسئله را بدانید که داشتن یک سبک زندگی کم تحرک به ندرت می‌تواند عضلات پا را درگیر کند و وقتی عضلات پا درگیر نباشند نمی‌توانند خون را به سمت قلب بازگردانند.

برای پیشگیری از مبتلا شدن به واریس در فصل زمستان باید در برنامه روزمره خود ورزش‌های هوازی منظم را بگنجانید. ورزش‌های مناسب مثل پیاده‌روی، دویدن نرم یا شنا کردن می‌توانند عضلات پا را درگیر کرده، گردش خون را در بدن بهبود ببخشند و درد و ورم ناشی از واریس را کاهش دهند در کنار همه اینها مزایای بسیاری برای سلامت عمومی بدن دارند. پیاده روی کردن، یا حتی هر نیم ساعت از جای خود بلند شدن و حرکت کردن، می‌تواند ضربان قلب را بالا برده و گردش خون را در بدن بهبود بخشد.

البته تمام ورزش نمی‌توانند به یک اندازه علائم واریس را تسکین دهند. برای مثال دویدن شاید برای سلامت عمومی بدن خوب باشد ولی دویدن مکرر روی سطوح سخت همچون آسفالت یا پیاده رو می‌تواند فشار موجود در پا و ناراحتی ناشی از واریس را افزایش دهد. به دلایل مشابه، باید از انجام ورزش‌های سنگین نیز اجتناب کرد مگر آن که صرفاً بخواهید عضلات پایین تنه و پاهای خود را تقویت نمایید.

تغذیه مناسب 

حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعادل کار ساده‌ای نیست. ولی، مواد مغذی که مصرف می‌کنیم می‌تواند به کاهش التهاب ناشی از واریس در عروق خونی کمک کند. ضمناً در پیش گرفتن یک رژیم غذایی کم نمک مانع از جذب بیش از حد آب و در نتیجه متورم شدن پاها خواهد شد. مطمئن شوید که میوه و سبزیجات متنوع و غنی از آنتی اکسیدان‌ها را در برنامه غذایی خود بگنجانید تا علاوه بر تقویت دیواره سیاهرگ‌ها، فیبر موجود در آنها به گردش خون در بدنتان نیز کمک کند.

جوراب واریس

چه در حالت نشسته یا ایستاده و چه در حال قدم زدن، نیروی گرانش کار خود را کرده و رسیدن خون از پا به قلب را دشوار می‌کند. برای جلوگیری کردن از ابتلا به پیشرفت واریس، خرید یک جفت جوراب واریس تا حد قابل توجهی به شما در این امر کمک خواهد کرد. برخلاف جوراب‌های معمولی، جوراب واریس خاصیت کشسانی به مراتب قوی‌تری دارد و در نتیجه عضلات و سطح بیرونی عروق خونی را در پاهایتان کاملاً تحت فشار می‌گذارد. این فشار مضاعف باعث باریک شدن سیاهرگ‌های متورم خواهد شد و در نتیجه خون راحت‌تر می‌تواند به سمت قلب پیش برود.

کمپرس یخ 

شاید بد نباشد که استفاده از کمپرس سرد را در نظر داشته باشید، زیرا سرمای تولید شده در کمپرس یخ باعث باریک شدن سیاهرگ‌های متورم خواهد شد مثل همان اثری که هوای سرد روی رگ‌ها دارد. با گذاشتن یخ روی ناحیه مبتلا به واریس به مدت 15 دقیقه، گردش خون در ناحیه پاها را بهبود بخشیده و هرگونه علائم واریس از جمله درد را کاهش خواهید داد. بالاتر قرار دادن پاها نسبت به سطح قلب در حالت نشسته یا درازکش نیز به شما کمک می‌کند تا بر نیروی جاذبه غلبه کرده و جریان خون را به سمت قلب تسهیل کنید.

درمان از بیرون بدن

علائم واریس همیشه داخلی نیستند. تغییر در فشار و گردش خون غالباً می‌تواند منجر به ظاهری نازیبا روی سطح پوست شده و همچنین علائمی همچون خشکی، قرمزی، خارش و خونریزی را در پی داشته باشد. ماساژ دادن پا با یک آبرسان برای دو بار در روز می‌تواند عضلات را تحریک کرده و باعث از بین رفتن خشکی و درمان آسیب دیدگی پوست شود. شاید آبرسانی لزوماً به معنای بهبود یافتن وضعیت سیاهرگ‌ها نباشد ولی سلامت پوست را حفظ کرده و در نتیجه پوست آسیب کمتر می‌بیند.

مراجعه به پزشک 

اقدامات زیادی وجود دارد که با انجام دادن آنها هم می‌توان علائم واریس را از بین برد و هم از پیشرفت این بیماری در آینده پیشگیری کرد؛ ولی وقتی سیاهرگی به واریس مبتلا شود، دیگر غیرممکن است که بتوان بدون مداخله پزشکی آن را درمان کرد.

پزشکان می‌توانند طیف وسیعی از اقدامات غیرتهاجمی را به شما پیشنهاد کنند که کمترین دوره نقاهت و کمترین میزان ناراحتی را برایتان به همراه داشته باشد، ولی با این حال کبودی، قرمزی و ورم از عوارض جانبی شایع پس از درمان خواهد بود. لباس‌های زمستانی به راحتی می‌توانند اثرات موقتی درمان را پوشانده و زمان کافی را در اختیار پاهایتان بگذارند تا قبل از تابستان بهبودی خود را به دست آورند.